1965 yılında kabul edilmesine rağmen zaman zaman düzenleme yoluna gidilen 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu, yürütme kurumlarınca değişikliklere gidilmiş olmasına rağmen hâlâ yürürlükte bulunmaktadır.
657 Sayılı Kanuna Tabi Olanlar ve Olmayanlar
Türkiye’de faaliyette bulunan Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar başta olmak üzere Özel İdare Müdürlükleri, Belediyeler ve Belediyelere bağlı döner sermaye kuruluşlarında görev yapan memurları kapsıyor olsa da; Anayasa Mahkemesi dahil yargıda görev yapanlar, Üniversiteler, Güzel Sanatlar Akademileri, Cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrası üyeleri, Genelkurmay Mehtaran Bölüğü, Devlet Tiyatroları ve Opera Baleleri ile Belediye Opera ve balelerinde çalışanlar, Spor toto teşkilatı çalışanları ile askeri personel ve Emniyet Teşkilatı personeli özel kanunlara tabi olarak çalışmaktadırlar.
Neden 657 Sayılı Kanun Var?
Sayıları milyonları bulan devlet ve bağlı kurumlarında çalışan kişi ve kişilerin hizmet şartları, atanma ve yer değiştirmeleri ile yetiştirilmeleri, görevde yükselmeleri, hak ve yükümlülükleri, aylıkları ile ödenecek özlük tutarlarını belirlemek, çalışanların ödev ve sorumluluklarını tanımlamak diyebiliriz.
657 Sayılı Kanunun Temel İlkeleri
Devlet Memuru olarak çalışanların temel olarak üç ilkesi bulunmaktadır. Bu ilkeler;
- Sınıflandırma
- Kariyer
- Liyakattır.
Sınıflandırma: Devlet kurumlarının bölümleri ile bu bölümlerde çalışanların nitelikleri ile mesleklerine görev sınıflara ayırmaktır.
Kariyer : Zaman içerisinde yapılan hizmetin bilgileri ile yetişme şartlarına uygun olarak sınıfları içerisinde belirlenen en yüksek dereceye yükseltilmesidir.
Liyakat : Memurun atanmasından, sınıfında ilerlemesi ile görevde yükselmesinden görevin bitmesine kadar eşit imkanlarda Devlet güvencesinde olmaktır.
Devlete bağlı olarak faaliyetteki kamu kurumlarının hizmetleri Memur, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler ile yürütülmektedir.
Memur : Devlet kurumlarında görülen hizmetleri genel idare hizmetleri sınıfında görevlendirilenler ile politika tespiti, planlama, programlama, politika tespiti, denetim ve yönetim gibi işlerde yetkili olan kişilerdir.
Sözleşmeli Personel Olarak Çalışanlar ve Sözleşmenin Feshi
Sözleşmeli Personel : Devlet zururiyet duyduğu hallerde meslek bilgisine sahip olan geçici işler için Bakanlar kurulunca belirlenmiş usuller dahilinde çalıştıracak kurumun teklifi, Devlet Personel başkanlığının görüşüyle birlikte Maliye Bakanlığınca belirlenen pozisyonlar için sınırlı sayıda işçi olmayan kamu hizmeti görevlileridir.
Sözleşmeli Personelin Feshi : Sözleşmeli olarak istihdamı sağlananlar sözleşmede belirtilen esaslara uymadığı takdirde fesh edilir ve bir yıl süreyi doldurmadan tekrar sözleşmeli personel olarak görevlendirilemezler.