Bankacılık piyasasında ön onay olarak ifade edilen provizyon işlemi, kredi kartı bulunan kişilerin harcamaları için alışveriş yapılan şirketlerin zorunlu yaptıkları kontrollerin tümüne denir. Provizyon işleminin bir çok amacı mevcuttur. Bireylerin sahip oldukları kredi kartı limitinin mevcut olup olmadığı, yapılacak olan alışverişlerin tutarını karşılayabilecek olması, kartın kullanım bakımından sahte veya çalıntı olmaması nedeni ile kontrollerinin yapılması provizyon işlemlerinin tümünü kapsar.
Yalnızca kredi kartı harcamalarında provizyon yoktur. EFT, havale işlemlerinde de provizyon uygulanmaktadır. Bunun sebebi ise verilen para transfer emrinin gerçekleşmesi sürecidir. Bilindiği üzere 2000 TL üzerinde ki meblağlar 7/24 transfer edilememektedir. 2000 TL üzerinde ki meblağların transferi yalnızca hafta içi çalışma saatleri içerisinde gerçekleşir.
Provizyonların iptal edilmesinde ki en sık rastlanan sebep kayıp, çalıntı veya şüpheli işlemdir. Günümüzde online alışverişin yaygınlaşması ve kredi kartlarının sistemlere kayıt edilmesi bu şüpheli işlemlere yol açabiliyor. Bankalar bu sorunu azaltmak için tek seferlik kullanmak üzere sanal kart imkanı sunmaktadır. Sanal kartlar, mobil bankacılık uygulaması içerisinde oluşturulmaktadır. Bu kartların limitini, kullanım süresini müşteri belirlemektedir ve alışverişi sonlandığında silebilmektedir. Sanal kart imkanı sunan bir kaç banka şöyledir:
- Garanti BBVA
- QNB Finansbank
- Ziraat Bankası
- İş Bankası
Provizyon Şüpheli İşlemlerden Nasıl Haberdar Olunur?
Önlem olarak ilk yapılacak işlem kredi kartlarınızın internet ödemelerine kapalı olması veya kısıtlı meblağda tutulmasıdır. Diğer önlem ise bankanızdan kredi kartı harcamalarınız başta olmak üzere yapılacak tüm işlemlere dair SMS, E-posta ve mobil uygulama bildirimlerine izin vermeniz.
Provizyonda Bekleyen İşlem Ne Demek
Bankanızın harcamalarınızı, bilgilerinizi ve kartınızı doğrulamak sebebi ile bekletmiş olduğu ön onayda tuttuğu işlemler olarak adlandırılır. Diğer bir ifade ile provizyonu, kötü niyetli kişileri engellemek ve önüne geçmek için alınan önlemler olarak da tanımlayabiliriz. Bankalar sadece müşterilerini korumak adına provizyon işlemleri belli bir süre kadar bekletir.
Bireylerin gün içinde yapmış oldukları işlemler, çoğunlukla gün sona erene kadar provizyonda kalmaktadır. İşlemlerin ön onayda olması sizin alışveriş tutarınızın kartınızdan çekilmediği demek değildir. Harcamış olduğunuz miktar kredi kartınızdan düşülür fakat, ön onay alındığı zaman dönem harcamanıza eklenir. Bu süre zarfında bağlı olduğunuz bankaya göre harcamalarınızı taksitlendirme ya da erteleyebilme şansınız bulunur.
Eğer harcamalarınızda herhangi bir güvenlik problemi bulunmuyorsa, provizyonda bekletilen işlem ertesi gün onaylanır. Daha sonra kartınıza kaydı yapılır ve genelde provizyon süresi 1 günden uzun sürmez. Fakat işlemin gerçekleştirildiği pos cihazı ile kullanmış olduğunuz kredi kartının bağlı olduğu bankalar farklıysa, provizyon süresi 2 gün olabilir. Bu gibi durumlar karşısında kendi bankanız ile iletişime geçerek gerçekleşen işlem hakkında ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
Provizyonda Bekleyen İşlem Ne Kadar Sürer?
Yapılan işlemlerin ardından satıcı bankanızdan ödeme ister. Bu esnada müşterinin tüm bilgilerinin kontrolü sağlanır ve kontrol başarılı olduğu takdirde ödeme satıcıya yansımaktadır. Diğer taraftan müşteriye de eş zamanlı şekilde borç eklenir. Provizyon süresi genelde 1 gün sürer ama farklı bir pos makinesi ile kartınızın bankaları birbirinden farklı ise bu süre 2 günü bulabilir. Provizyon süresi maksimum olarak 7 gün sürer ve uluslararası ödemeler için bu süre daha da uzun olabilir. Mesela Aliexpress provizyon süresi, 15 günün üzerinde olmaktadır.
Provizyonda Bekleyen İşlem İptali
Provizyon işlemi, alışveriş yapılmış olsa dahi provizyonu iptal etme olanağının olması kart sahipleri için tanınmış bir haktır. Harcamasından veya transferinden haberinizin olmadığı işlemi iptal etmek için banka müşteri hizmetlerini aramanız veya şubeye gitmeniz gerekmektedir. Öte yandan transferi gerçekleşmemiş para transfer emirlerini provizyon kısmında görebilir ve iptal edebilirsiniz.
Açık Provizyon Nedir?
Müşterilerin kredi kartının POS üstünden yapmış olduğu işlemlerin onay alıyor olması dönem içerisine yansımasında yeterli olmaz. İşlemlerin dönem içine yansıması açısından mutabakat yapılması gerekir. Açık provizyon (mutabakat süresi) işlemlerin Onus veya Not Onus olmasına göre değişiklik gösterir. Onus işlemlerde, 1 gün sonra kartın dönem hareketleri yansıtılır. Ancak Not Onus da 2 gün sonra kartın dönem içi hareketleri yansımaktadır. Onuş işlemlerde, kartınızın açık provizyondan dönem içi hareketlere yansıyabilmesi bakımından 2 şartın sağlanması önemlidir. Bu şartlar;
· POS üzerinden veya banka sisteminden POS’un batchinin kapatılmış olması gerekir.
· POS’un batchi kapatmasının ardından banka sisteminde genel gün sonu işlemlerinin yapılması gerekir.
Otellerde Uygulanan Provizyon İşlemi
Rezervasyon esnasında müşterilerin kredi ya da bankamatik kartlarında belli bir tutar bakiyenin geçici olarak otellerde tutulmasına denir. Bu işlem herhangi bir ücret olmamakla birlikte hesabınızdan para çıkışı yapılmaz. Önceden onayladığınız miktar, kalacak olduğunuz gece sayısına bağlıdır. Otellerde uygulanan provizyon işlemi sadece ödeme için güvenlik garantisidir ve oteller varıştan 24 saat önce kredi kartınızı ön provizyona tabi tutma hakkını gizli tutar. Müşterilerin geçersiz kredi kartları rezervasyonun otomatik şekilde iptal edilmesine sebep olur.
Araç Kiralama Provizyon İşlemi
Günlük veya aylık araç kiralamalarında araç kiralama firmasının kendisini garanti altına almasının bedeli, kişinin kredi kartına provizyon işlemi olarak yansıtılmaktadır. Bu bedel genellikle aracın 1 günlük kira bedeline eşittir. Kredi kartının limitinden el konulan araç kiralama provizyon bedeli, kiralama sonunda araçta herhangi bir sorun yoksa müşteriye aynen iade edilir.
