Ticari taşıt kredisi, bir işletme adına kullanılmak üzere satın alınacak 0 km ya da 2.el bir aracın banka kredisi ile satın alınmasına yönelik bir kredi hizmetidir. Ticari taşıt kredisi, her ne kadar şekil itibarı ile bireysel taşıt kredisine benzese de her iki kredi türü arasında ciddi farklılıklar söz konusu. Vade, tutar, kredi kullanım marjı açısından ticari taşıt kredilerinin bireysel taşıt kredilerine nazaran daha avantajlı olduğu söylenebilir.
Ticari Taşıt Kredisi Nedir?
Ticari taşıt kredisi, bir bankaya taşıt almak amacıyla şahıs işletmesi ya da ticari şirket aracılığı ile başvurulması sonucunda banka tarafından belirli şartlarla sağlanan bir kredi türüdür. Ticari şirketler; faaliyetlerinde kullanmak üzere farklı türden araçlar satın alabilirler. Bu araçların satın alınmasında öz kaynaklarını kullanmamak adına bankaların kredi hizmetlerine ihtiyaç duyan firmalar, maliyet hesaplaması yaparak tutar ve vade belirleyebilmektedirler.
Ticari Taşıt Kredisi Faiz Oranları
Bireysel ve ticari taşıt kredilerini ayıran en önemli etkenlerin başında faiz oranları gelir. Bireysel taşıt kredisi faiz oranları istisnaları olmak kaydı ile neredeyse her müşteri için aynı iken ticari taşıt kredisi faiz oranları, müşteri bazlı olarak değişmektedir. Bankalar, bu noktada fayda/maliyet analizine uygun olarak çalışan fiyatlama modüllerini kullanmaktadırlar. Teklif alınan müşterinin bankadaki genel çalışma durumu, fiyatlamayı belirleyen en önemli unsurlardandır.
Ticari taşıt kredisi faiz oranları, aynı bankadaki farklı müşteriler için değişiklik gösterebilir. Şöyle ki; A müşterisi için 36 ay vadeli 100.000 ticari taşıt kredisi %1,79 faiz oranı ile kullandırılırken bankaya daha az getirisi olan B firmasının aynı krediyi %1,89 oranla kullanması mümkündür. Dolayısı ile ticari taşıt kredisinin aktif olarak çalışılan bir bankadan temin edilmesi, firmanın maliyetlerini ciddi oranda düşürecektir.
Bankaların, standart verimlilikteki müşterileri için belirledikleri ticari araç kredisi faiz oranları %1,79 ile %2,49 arasında değişirken bu oranları belirlemede vade sayısının önemli bir değer taşıdığı söylenebilir.
Ticari Taşıt Kredisi Yüzde Kaçını Veriyor?
Bireysel taşıt kredilerinin aksine ticari taşıt kredilerinde marj oranı daha uygun düzeylerdedir. Şöyle ki doğrudan araç kullanımına yönelik bir işletme, araç değerinin %100’üne kadar fon kullanabilmektedir. Bireysel araç kredilerinde ise araç değerinin belli bir oranı kadar kredi kullanılabilmektedir. Bazı bankalar, ticari taşıt kredilerinde de bireysel taşıt marj oranlarını kullanmakta, müşteri özelinde marj değişikliğine gidebilmektedir. Yasal olarak belirlenen marj oranları aşağıdaki gibidir;
| Araç Değeri* | Maksimum Kredi Oranı |
| 0 TL – 400.000 TL arası | %70 |
| 400.001 TL – 800.000 TL arası | %50 |
| 800.001 TL – 1.200.000 TL arası | %30 |
| 1.200.001 TL – 2.000.000 TL arası | %20 |
| 2.000.000 ve üzeri | %0 |
*Araç değeri 2.el araçlarda kasko değeri, 0 km araçlarda ise nihai proforma/fatura bedelidir.
Ticari Taşıt Kredisi Başvurusu
Ticari taşıt kredisi başvurusu, bireysel taşıt kredisi başvurusuna göre daha farklıdır. Bireysel taşıt kredilerinde alınacak araca ait tescil belgesi, nüfus cüzdanı ve maaş bordrosu yeterli iken ticari araç kredisinde firmanın mali tablolarına ve gerekli yetki belgelerine de ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca ticari araç kredilerinde başvuru sahibi firmaya belirli bir limit açılır. Bu limit rotatif nitelikte ise sürekli olarak kullanılabilir.
Bankanın firma için belirlediği limit genellikle 1 yıllık olup revize süresi dolduğunda yenileme yapılabilir. Örneğin; 1.000.000 TL olarak tanımlanan ticari taşıt kredisinin anlık kullanım zorunluluğu bulunmamaktadır. Firma, tahsis edilen krediyi revize süresi boyunca (1 yıl) kullanabilir. Daha sonra taksit ödemesi yapıldıkça tekrar boşluk oluşur ve oluşan boşluk neticesinde tekrar kullanım sağlanabilir. Banka tarafından tekli limit açıldıysa firma, söz konusu limiti tek seferde kullanabilir.
Ticari taşıt kredisi başvurusu için bankaya doğrudan başvuru gerekmektedir. Firmaya ait evraklarla birlikte başvuru yapan firma yetkilisi ya da vekili, süreci takip ederek uygun kredi şartlarının oluşmasını bekleyecektir.
Ticari Taşıt Kredisi İçin Gerekli Evraklar
Şahıs firmaları için Ticari taşıt kredisi için gerekli evraklar şunlardır;
- Vergi Levhası
- İmza Beyannamesi
- Nüfus Cüzdanı
- Son 3 yıla ait İşletme Defteri Hesap Özeti
- Faaliyet Belgesi
- Satın alınacak araç 2.el ise ruhsat görüntüsü, 0 km ise proforma/fatura
Ticari şirketler için ticari taşıt kredisi için gerekli belgeler şunlardır;
- Ticaret Sicil Gazetesi
- Vergi Levhası
- Son 3 yıla ait ‘’Detay Mizan’’ ve ‘’Vergi Beyannamesi’’
- İmza Sirküleri
- Firma ortaklarına ait kimlik görüntüsü
- Satın alınacak araç 2.el ise ruhsat görüntüsü, 0 km ise proforma/fatura
Ticari Taşıt Kredisi Nasıl Alınır?
Araç kredisini ticari nitelikli olarak kullanmak isteyen firma, gerekli belgelerle birlikte aktif olarak çalıştığı ya da hesabının bulunmadığı bir bankaya başvuru yapabilir. İstenen belgeler banka görevlisi tarafından ön kontrole tabii olunur. Evraklarda bir eksiklik bulunmuyorsa tahsis sürecine geçilir. Firmaya, mali gücüne ve bankadaki verimliliğine bağlı olarak bir limit açılır. Bu limit 3 farklı şekilde açılabilir;
Rotatif taşıt kredisi limiti: Bu limite sahip olan firma, kendisine tahsis edilen limiti tahsis süresi boyunca kullanabilir. Örneğin; 500.000 TL tutarında açılan limitin tamamını kullanan firma, toplamda 200.000 TL tutarında taksit ödedikten sonra yeniden 200.000 TL tutarında limite sahip olur ve daha sonra bu limiti tekrar kullanabilir.
Tekli taşıt kredisi limiti: Bu türde açılan bir limit, tek seferde kullanılmak zorundadır. Firmaya 500.000 TL tutarında limit açılırsa bu limitin tamamı ya da bir kısmı, tek seferde kullanılabilir. Alım gerçekleştikten sonra firmanın o bankada taşıt kredisi limiti kalmayacaktır.
Parçalı tekli taşıt kredisi limiti: Bu limit, rotatif taşıt kredisi ile tekli taşıt kredisinin arasında bir limit türüdür. Tahsis edilen limit parçalar halinde kullanılabilir; fakat taksit ödemesi yapıldığında tekrar limit boşluğu oluşmayacaktır. 500.000 TL olarak açılan parçalı tekli bir limit, 300.000 TL kullanıldıktan sonra 200.000 TL’ye düşecektir. Firma, kalan tutarı da kullandığında bankada herhangi bir limiti kalmayacaktır.
Ticari Taşıt Kredisi Vade Sınırı
Ticari taşıt kredisi vade sınırı, bankalar tarafından 60 ay olarak uygulanmaktadır. Ayrıca sektöre bağlı olarak banka tarafından bu sınırın altında vade uygulanabilmektedir. Taşıt alış ve satışı, kiralanması ve benzeri faaliyetleri olan firmaların kullanacakları ticari taşıt kredileri işletme kredisi niteliğinde olup bu firmalara 60 aya kadar vade sağlanabilmektedir.
Vade belirlemesi, kullanılacak taşıt kredisi tutarına göre uygulanabilir. Özellikle yüksek tutarlı kredilerde düşük vade sınırlaması uygulandığı görülmektedir. Firmanın sektörüne, mali büyüklüğüne ve bilanço gücüne göre vade belirlenmesi de mümkündür.
Ticari Taşıt Kredisi Kimlere Verilir?
Türk Ticaret Kanunu’nda şirket sıfatına nail olan işletmeler, bankaların ticari taşıt kredisi hizmetlerinden yararlanabilirler. Bu şirketlerin sınıflandırılması şu şekildedir;
- Sermaye Şirketleri
- Anonim Şirket
- Limited Şirket
- Paylı Komandit Şirket
- Şahıs Şirketleri
- Adi Şirket
- Kooperatifler
- Adi Komandit Şirket
- Kollektif Şirket
Ticari Araç Kredisi Kaç Yaşa Kadar?
Bireysel kredilerde uygulanan taşıt yaş sınırı, ticari araç kredilerinde de karşımıza çıkmakta. Bu noktada bankaların birbirinden farklı uygulamalarına rastlamaktayız. Genellikle bankalar, 10 yaşa kadar araçlar için kredi imkânı sunarken belirlenen vadeye göre de yaş sınırı uygulanabilmektedir. Araç yaşına ek olarak kredinin vadesi (yıl olarak) de hesaplamaya dahil edilebilmektedir. Örnek; A Bankası 10 yaşa kadar ticari araç kredisi veriyorsa kredi vadesini de araç yaşına ekleyecektir. Yani 8 yaşında bir araç için toplamda 10 yaşı geçmemek adına maksimum 2 yıl vade sınırı uygulanacaktır.
