Borsa, yalnızca halka açık anonim şirketlerin borçlanma amaçlı hisse senedi bono ve tahvil gibi araçları ihraç ettiği ve bu sayede nakit ihtiyaçlarını karşıladığı ve daha sonra bu hisse senetlerini geri alarak borçlarını ödediği bir piyasadır. Bu piyasada ihraç için anonim şirket olma zorunluluğu varken hisse senedi alımı için her hangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Yani her türlü özel ve tüzel kişiler hisse senedi alarak yatırım yapabilir. Yatırım yapmak için gerçek kişiler aracı kurumları kullanır. Aracı kurumlar bankacılık düzenleme ve denetleme kurumuna ve sermaye piyasası kurumuna tabidir ve bu kurumlar tarafından denetlenir. Bu kurumlara ödediğiniz nakit ile size istediğiniz işletmenin hisse senetlerini temin ederler ve değer düşüş ve artışlarında bunu sizin yatırımınıza yansıtırlar. Bu sayede siz hisse senedini hiç görmeden borsada işlem yapmış olursunuz.
Borsanın Püf Noktaları
Borsada önemli detaylar fark edildiğinde işlem ve yatırım yapmak çok daha kolaydır. İşletmelerin mali tabloları işletmelerin ekonomik durumları kısa ve uzun vadede işletmelerin konumları, borç ödeyebilme gücü, yatırım yapabilme, nakit giriş ve çıkışlar gibi pek çok detayı sizlere verir. Bunları göz önünde bulundurarak kara vermek çok daha sağlıklı olacaktır. Asıl sorumuza gelecek olursak; borsada sermaye artırımı nedir? Sorusunun cevabı oldukça basittir.
Sermaye Artırımı Nasıl Yapılır?
İşletmeler piyasa ve defter değerlerini yükseltmek için sermayelerini artırmak isterler. Bu bağlamda borsada sermaye artırımı nedir? Sorusunun cevabı ikiye ayrılır. Birincisi (bedelli) işletme ortaklarından ortaklık paylarına göre sermaye koymaları istenir. İkincisi (bedelsiz) ise dönem net karı üzerinden ortaklara dağıtılacak karların bir kısmının sermaye olarak konması ve ortaklara hiç verilmemesidir. Her durumda da işletmenin piyasa, defter ve itibarî değeri artacağı için ortaklar lehine bir durum olacaktır.
Sermaye artırımı kararı alınabilmesi için genel kurulun toplanması ve gerekli açıklamalar eşliğinde oylama yapılarak karar alınması gerekir. Yani yöneticilerin kendi isteklerine bağlı bir şey değildir. Bununla birlikte gerekli oy oranının katılımı ile alınması da gereklidir. Daha sonra işletme sermaye artırımı talebini Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’na bildirir ve onay alması gerekir. Onay almayan artırım gerçekleşmez. Onay sonrası yapılacak işlemler Takasbank A.Ş.ne bildirilir.
