Temettü hisse, temettü ödeyen şirket hissesi demektir. Kâr amacı güden şirketler, bir dönem sonunda elde ettikleri karı yatırımcılarına dağıtabilmektedir, buna temettü deniyor. Bir şirket bütün dönem boyunca çalışır kar eder, peki kar birilerinin hakkıdır değil mi? Kimin hakkıdır peki?
Tabi ki yatırımcıların; yani şirketin ortakları, sahipleri. Buna birkaç yüz dolarlık hisse sahipleri de dahildir. Fakat her şirket temettü vermek, dağıtmak zorunda değildir. Ayrıca temettü kar dağıtımı olduğundan, bir şirket kar etmemişse temettü alamazsınız.
Temettü Ödeyen Hisseler Nasıl Bulunur?
Google’da bir şirketin adının yanına hisse yazarak aratırsanız, fiyat kısmının en altında, piyasa değeri, temettü gibi bilgileri bulabilirsiniz. Örnek olarak, Arçelik hisse ya da Arçelik hisse senedi olarak aratabilirsiniz. Bazı şirketler borsada olmadığı için fiyatı, hissesi gözükmez.
Eğer bir şirket borsada değilse, hisselerini halka açık olarak satmıyor demektir. Ayrıca şirket o yıl kar etmemişse, temettü kısmı gözükmeyebilir, ama bu şirketin temettü ödemediği anlamına gelmez.
Borsalarda Temettü Sistemi
Temettü vermek, bir şirketin yatırımcı kazanmak için yapabileceği en iyi şeylerden biridir. Çünkü temettü, faiz gibi yatırımcıya düzenli gelir sağlamaktadır. Ancak temettü ödemeyen hisse, kötü hisse demek değildir. Bazı şirketler büyümek için, daha çok kar edebilmek için, kazandığı parayı yine şirkete yatırdığı için doğal olarak temettü ödemez, ancak bu şirketin hissesinden para kazanamayacağınız anlamına gelmez.
Genel bir görüş vardır, yüksek temettü ödeyen şirketler; büyümeyecek olan şirketlerdir. Bu tip şirketler, karın tamamını yatırımcıya verirler ve genelde Borsa İstanbul’da %10 üstü temettü oranıyla dikkat çeker, yabancı borsalarda ise %4 üstü temettü dikkat çeker. Bu tarz şirketler aynı oranda üretmeye devam eder, ancak başka bir şirket büyümeye devam ettiği için o şirketin Pazar payını çalabilir ve sonuç olarak şirket küçülebilir.
Gelişmiş ülke borsalarında temettüler azdır, çünkü bu ülkelerde hem güven hem de enflasyon düşüklüğü durumu vardır. Örneğin dolar bazında %5 kazanmak, kabul edilebilir bir getiri iken, Türk Lirası bazında %5 kazanmak çok düşük bir getiridir. Ayrıca bu ülkelerde para bolluğu olduğu için, birçok şirkete zaten tonlarca para yatırılmış ve şirket değeri artmıştır. Şirket değeri arttığı için de elde edilen karın, piyasa değerine olan oranı giderek açılmaya başlar ve temettüler oransal bazda düşer.
En Çok Temettü Veren Şirketler
Yüksek temettü veren şirketler, Borsa İstanbul’da BIST TEMETTU kodu ve grubu içerisinde yer almaktadır. Bu grup, Borsa İstanbul’da en çok temettü ödeyen 25 şirketi kapsar. Ancak temettüler, en son dönem karına göre gözükür, yani gelecek dönem aynı oranda temettü alacağınız anlamına gelmez. İşte temettü hisse örnekleri:
EREGL: son temettü oranı %11.00
ISDMR: son temettü oranı %9,2
ANGEN: son temettü oranı %8,9
KRDMB: son temettü oranı %7,8
EGSER: son temettü oranı %7,6
TTRAK: son temettü oranı % 7,5
TOASO: son temettü oranı %7,2
Yukarıda oldukça yüksek oranda temettü ödemesi yapmış şirketlerden birkaç örnek gördünüz. Yukarıdaki hiçbir şirket bir yatırım tavsiyesi değildir.
Temettü Ödeme Sistemi
Temettü iki şekilde ödenebilir ve buna şirket karar verir. Nakit temettü veya pay temettü. Nakit temettü; borsadaki hesabınıza, şirketin elde ettiği karın vergiler tahsil edildikten sonra nakit bir ödeme suretiyle yatırılmasıdır. Bu süreçte şirketteki payınız aynen devam eder. Pay temettü ise, herhangi bir nakit ödeme olmadan, şirkette sahip olduğunuz hisse sayısını artırarak, yani bir nevi şirketteki ortaklığınızın artırılarak ödenmesidir.
Nakit Temettü Avantajları
- Kira geliri gibi tüketilebilen bir gelir sağlamasıdır. Bu süreçte, en azından orta-uzun vadede şirket değeri düşmez.
- Nakit temettüyü kendi vadesiz TL hesabınıza virman yaparak aktarabilirsiniz.
- Yeniden hisse senedi alarak payınızı yükseltebilirsiniz.
Pay Temettü Avantajları
- Pay temettü, şirketteki payınızı artırır.
- Bileşik getiri etkisiyle uzun vadede şirketteki hisseleriniz inanılmaz boyutlara gelebilir.
- Örneğin her yıl %7-8 temettü alırsanız ve şirketteki ortaklık oranınız başlangıçta %1 ise, 7 yıl sonra şirketteki payınız %2 olacaktır ve bunun için hiçbir şey yapmadınız. 14 yıl sonra %4, 21 yıl sonra %8, 28 yıl sonra %16 ve 35 yıl sonra şirketin %36 yani üçte bir hissesini satın almış olacaksınız.
Temettü Ödemelerinden Sonra Hisse Fiyatının Neden Düşer?
Temettü ödemesinden sonra şirket hisse fiyatı düşmektedir. Örneğin hisse senedi 20 TL ise ve %10 temettü öderse, ödemeden sonra şirketin hisse fiyatı 18 TL’ye düşer. Size bir ödeme yapılmış olsa da aslında teorik olarak hiçbir şey kazanmamışsınızdır. Bunun nedenleri şudur:
- Şirketin temettü öncesindeki fiyatı, elde ettiği kar dahil bir fiyattır.
- Yani şirketin piyasa değeri 30 milyon TL ise ve o dönem 3 milyon kar etmişse, şirketin piyasa değeri 33 milyon TL olur ve temettüler dağıtılınca 30 milyona düşer.
- Temettü alan yatırımcılar, temettüleri tekrar şirkete yatırırsa eski fiyatına geri dönecektir.
Eğer yatırmıyorlarsa bu şirketin değerinin düştüğü, ya da daha düşük bir fiyattan şirketi değerlemeye başladıklarını gösterir.
Düzenli Temettü Veren Hisseler
Aslında düzenli temettü veren hisseler diye bir şey yoktur, burada kastedilen düzenli olarak kar eden ve bunu dağıtan şirketlerdir. İşte düzenli temettü veren hisseler;
- TUPRS
- BIMAS
- EREGL
- ISDMR
- ANGEN
- KRDMB
- EGSER
- TTRAK
- TOASO
Temettü Almak İçin Ne Zaman Hisse Almalı?
Birçok küçük yatırımcı, kar edebilmek maksadıyla temettü tarihinden önce hisse senedi almaya çalışır. Bu biraz riskli bir işlemdir, yani bazen çalışır bazen çalışmaz. Temettü ödemesinden önce hisse alırsanız, aldığınız hisse ile kar etmeyebilirsiniz, çünkü şirketin yönetiminde bir sorun olmuştur ya da bir fabrikası patlamıştır ve dönem sonu elde ettiği tüm karı yeni fabrika yapmak için harcayacaktır ve doğal olarak bir sonraki sene kar etmeyecek veya zarar edecektir.
Borsa beklentilere göre fiyat oluşturur. Bir şirketin fabrikasının patlaması, ona anında zarar ettirmez ancak borsada anında zarar görür, anında bir yıl sonraki hali fiyatlanır. Bu nedenle bu gibi durumları sıkı takip etmek lazım. Yani temettü ödemesi yaklaşıyor diye her hisseye girmeyin. Şirket haberlerini iyi okuyun ve iyi takip edin.